Khi thiết kế mái nhà để thoát nước trong mùa mưa bão, đặc biệt ở vùng khí hậu nhiệt đới ẩm như Việt Nam, cần lưu ý rất nhiều chi tiết kỹ thuật để đảm bảo an toàn, bền vững và chống thấm hiệu quả.

Để thiết kế mái nhà thoát nước tốt mùa mưa bão, cần có độ dốc mái phù hợp (mái ngói 30%, mái tôn 10%, mái bằng 1-2%), hệ thống thu nước và ống thoát hiệu quả với tiết diện lớn và sử dụng chắn rác để ngăn tắc nghẽn.
Bên cạnh đó, cần chống thấm kỹ lưỡng cho sàn mái và lựa chọn vật liệu lợp mái chất lượng, đảm bảo gia cố chắc chắn các bộ phận mái tôn để tránh tốc mái.
1. Đảm bảo độ dốc mái phù hợp
Tính toán độ dốc: Độ dốc mái nhà phải đủ lớn để nước mưa nhanh chóng chảy xuống, không bị đọng lại gây thấm dột.
Mái ngói: Độ dốc tối thiểu 30%.
Mái tôn: Độ dốc tối thiểu 10%.
Mái bằng: Độ dốc tối thiểu 1-2%.
2. Thiết kế hệ thống thoát nước hiệu quả
Tính toán tiết diện ống thoát: Cần tính toán kỹ lưỡng tiết diện ống thoát dựa trên lượng mưa trung bình hàng năm của khu vực để phòng trường hợp mưa lớn.
Sử dụng chắn rác: Lắp đặt 2-3 quả cầu chắn rác tại các vị trí thu nước để loại bỏ lá cây, rác thải, ngăn ngừa tắc nghẽn và giữ cho hệ thống luôn thông thoáng.
Bố trí đường ống ngắn nhất: Đường ống thoát nước nên được bố trí theo đường ngắn nhất để đảm bảo hiệu quả thoát nước.
Lựa chọn ống thoát phù hợp: Chọn loại ống nhựa hoặc ống hợp kim có kích cỡ và chủng loại phù hợp để chịu được áp lực nước lớn khi mưa.
Chống thấm kỹ lưỡng: Thực hiện chống thấm sàn mái bằng các vật liệu như xi măng, sơn chống thấm hoặc lát gạch để ngăn nước thấm vào kết cấu công trình.
3. Tích hợp các giải pháp bền vững & quản lý nước mưa
Có thể thiết kế hệ thống thu nước mưa từ mái vào bồn chứa, bể ngầm để tái sử dụng cho tưới cây, rửa, bổ sung nước sinh hoạt (nếu được xử lý).
Áp dụng mái xanh hoặc hệ thống “blue roof” (mái trữ nước tạm rồi từ từ xả) để giảm áp lực thoát mưa cực đoan cho hệ thống thoát chính.
Thiết kế hệ thoát mái phải hài hòa với hệ thống thoát nước cảnh quan, rãnh, hố thu, thảm thực vật … để tránh nước dồn 1 chỗ gây ngập cục bộ.
4. Ảnh hưởng của gió mạnh và bắn mưa xiên
Gió mạnh có thể thổi mưa vào mái chéo, khe khét, tạo dòng ngược; do đó nên hạn chế khe hở, thiết kế mép mái, đua mái, và tạo biện pháp che chắn phù hợp.
Hệ thống máng và ống phải chịu lực gió và áp lực nước, cần cố định chắc chắn, không để rung lắc, bung khoá.
Ở mái dốc lớn, dòng chảy rất mạnh, cần tăng tiết diện ống dẫn hoặc dùng ống xả sâu hơn.
5. Bảo trì, khả năng bảo dưỡng
Hệ thống thoát nước phải dễ tiếp cận để làm sạch lá cây, rác, cặn bẩn, nếu tắc nghẽn, hiệu quả thoát nước giảm hoặc ngưng hoạt động.
Cần lắp rọ chắn rác, lưới chắn cống để hạn chế rác, lá cây trôi vào hệ thống. Đồng thời kiểm tra định kỳ để phát hiện khe nứt, mối nối hở, bị ăn mòn,…
Khi thiết kế, nên để đường đi bảo trì, kỹ thuật viên cần tiếp cận đường ống, lỗ thu nhanh chóng mà không phá dỡ mái lớn.
6. Lựa chọn vật liệu và gia cố mái
Chọn vật liệu chất lượng: Nắm rõ đặc tính lý hóa của vật liệu lợp mái để ứng dụng phù hợp, tránh các vấn đề như gây ồn (tôn) hoặc cách nhiệt kém.
Gia cố mái tôn: Trước mùa mưa bão, kiểm tra và khắc phục các vấn đề như vít lỏng, mối nối hở, rãnh thoát nước bị tắc nghẽn. Gia cố khung xà gồ chắc chắn và sử dụng đệm cao su tại chân vít để tăng độ kín.
Kiểm tra định kỳ: Thường xuyên kiểm tra mái nhà, đặc biệt là trước và trong mùa mưa bão, để phát hiện và khắc phục sớm các hư hỏng.
Lựa chọn dạng mái phù hợp: Với khu vực có lượng mưa lớn, nhà mái dốc là lựa chọn tốt, trong khi ở vùng gió bão nhiều, mái bằng có thể được xem xét nhưng cần đổ bê tông kiên cố.
BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:
>> 6 lưu ý thiết kế mái nhà phòng mưa bão
>> Những việc cần làm để bảo dưỡng mái nhà trước mùa mưa
>> Các loai vật liệu lợp cho mái nhà
>> Cách phòng tránh để nhà không bị ngập nước mùa mưa bão
>> 10 loại mái nhà phổ biến sử dụng đá phiến
Buildata